Het werken met een Bullet Journal is een manier om zelfbewust in het leven te staan. Bulletjournaling kan je helpen bij het vergroten van je zelfkennis en gevoel van controle over je eigen leven. Deze ontwikkeling heet persoonlijke groei. Je kunt persoonlijke groei bewust als doel stellen. Het kan een levensdoel op zichzelf zijn en je kunt het ook gebruiken om specifieke doelen te ondersteunen.
Een goed begin is bewuste zelfreflectie. Je komt het beste tot bewuste zelfreflectie door een dagboek bij te houden. In je dagboek kun je reflecteren op recente gebeurtenissen en op wat voor jou belangrijk is. Door te schrijven denk je bewuster na en voorkom je dat je in cirkels gaat denken of gaat zitten piekeren. Het schrijven in een dagboek is een mooie gelegenheid om heel eerlijk tegen jezelf te zijn. Niemand hoeft te lezen wat je schrijft. Wensen, gevoelens, gedachten, zorgen, verlangens; het is goed om je af en toe af te vragen wat je nu eigenlijk echt bezig houdt.
Een belangrijk aspect van persoonlijke groei is het leren omgaan met minder plezierige dingen in het leven. Denk hierbij aan verdriet of tekortkomingen die je bij jezelf ontdekt. Vaak reageren mensen hierop door meteen iets te willen veranderen aan hun leven. Soms is dat prima. Maar vaak is het ook goed om eerst een probleem te aanvaarden en dus te beginnen met het probleem te laten zoals het is. Het is een mooi moment van persoonlijke groei als je je realiseert dat je niet perfect hoeft te zijn. Het is een vorm van zelfbewustzijn als je respect opbrengt voor jezelf zoals je nu bent. Dit is stil staan bij het leven zoals het nu is. Je gaat nu ineens enorm vooruit door niks te willen veranderen en alleen maar te aanvaarden.
Op het moment dat je je gaat oefenen in het aanvaarden van een probleem treed je de spirituele dimensie van het leven binnen. Je stapt bewust uit een dierlijke reflex en ontdekt een dimensie van het leven die niet ver weg is maar wel heel exotisch. Je kunt deze dimensie heel bewust opzoeken door te gaan mediteren. Zen meditatie, in het bijzonder Za-Zen (het zittend mediteren), is een oefening in de totale aanvaarding van het leven en de wereld zoals je het nu aantreft. Je zit stil en laat de werkelijkheid over je heen komen zonder er iets aan te veranderen. Het duiden en benoemen van verschijnselen laat je los. Het oordelen, beoordelen en veroordelen laat je ook los. Niets heeft meer een naam of waarde. Je richt je aandacht op je ademhaling zonder deze te willen veranderen. Je observeert alleen maar. Deze vorm van mediteren veroorzaakt vaak een overweldigend gevoel van rust en stilte. Soms brengt het je in een staat van vreugde of extase. Zen meditatie kun je het beste onder begeleiding van een Zenmeester leren.
Leidt het mediteren en het accepteren van problemen niet tot een passief bestaan? Integendeel. Mediteren is een oefening. Door te mediteren leer je reflexen los te laten. Vaak reageren we op allerlei omstandigheden reflexmatig. In het gangbare leerproces worden reflexen hooguit vervangen door andere reflexen. Bij het mediteren oefen je het loslaten. Als je begint met mediteren zul je al snel een nieuwe vrijheid ervaren. In allerlei situaties kun je kiezen voor actie en je kunt ervoor kiezen om niets te doen. Door voor vaker voor niets doen te kunnen kiezen houd je meer tijd, aandacht en energie over voor wat je echt belangrijk vindt in het leven.
Misschien kinkt dit allemaal wel heel mooi maar heb je op dit moment helemaal geen tijd of zin om aan meditatie te gaan doen. Doe het vooral pas als je er zin in krijgt. Een andere manier om bewust te leven is het oefenen van mindfulness.
Mindfulness is het mentale proces waarbij je je aandacht naar het huidige moment brengt. Je aandacht naar het huidige moment brengen is een belangrijk aspect van meditatie. Maar je kunt het ook in allerlei andere situaties oefenen.
Het oefenen van mindfulness biedt een mooi tegenwicht in een stressvol bestaan waarin we vaak gedreven worden door prestatiedrang en soms zelfs zorgen. Bij het uitvoeren van taken die we onszelf opleggen zijn we vaak nogal bezig met het eindresultaat waardoor we vergeten het leven te ervaren zoals het zich hier en nu voltrekt.
Door af en toe mindfulness te oefenen kun je dit patroon doorbreken. Het gevolg is dat je jezelf minder uitput, meer energie hebt en minder zorgen. Je gaat meer relativeren. Je gaat meer genieten.
Als je je mindfulness wilt trainen kun je daarmee het beste beginnen als je een eenvoudige taak uitvoert. Denk daarbij aan het doen van de afwas, het vouwen van de was, autorijden of fietsen. Juist bij eenvoudige taken is het makkelijk om aan allerlei andere dingen te gaan denken. Je oefent je mindfulness door dit patroon bewust te doorbreken. Doe je taak niet te snel en ook niet te langzaam. Doe je taak zorgvuldig. Zorg dat je goed rechtop staat of zit en haal rustig adem. Doe de taak niet obsessief maar streef naar een zekere elegantie. Je doet je best maar ook weer niet teveel. Je laat het resultaat los. Zet ook geen muziek of radio aan en zet je telefoon uit. Je doet je taak zonder naar afleiding te zoeken.
Je zult merken dat er soms of zelfs vaak gedachten in je opkomen. Of misschien laat je je toch even afleiden door een onverwacht geluid. Laat het maar even gebeuren en breng vervolgens je aandacht terug naar je taak, je lichaam en ademhaling.
Als je deze mindfulness oefening wat vaker geprobeerd hebt krijg je er vanzelf een gevoel voor. Dan kun je er af en toe heel bewust voor kiezen om in complexere situaties een mindful attitude te cultiveren.
Het beoefenen van yoga is een hele geschikte manier om mindfulness te oefenen. Yoga is daar oorspronkelijk ook voor bedoeld. De yogafilosofie is ongeveer 2500 jaar oud en komt uit India. De yogafilosofie is een levensstijl die gericht op het bereiken van verlichting. Een belangrijk middel daartoe is het gelijktijdig oefenen van lichaam en geest. De ademhaling wordt beschouwd als de brug tussen lichaam en geest. Door te ademen tijdens de yogaoefeningen en beweging en ademhaling te synchroniseren wordt een harmonie van lichaam en geest bereikt. Als je lichaam en geest in harmonie zijn ervaar je minder of geen stress omdat je lichaam en geest het zelfde willen. Daarom is yoga ook erg goed voor de nachtrust en een ideale manier om je fit en fris te voelen door de dag ermee te beginnen.
Er zijn veel plekken in Nederland en België waar je yoga kunt leren. De stijlen verschillen enorm. Hathayoga komt het dichtst bij de oorspronkelijke yoga zoals hierboven beschreven. De houdingen zijn meestal statisch en kunnen uitdagend zijn. Het tempo is rustig om kalmte van geest de ruimte te geven. Bij vinyasa- en ashtangayoga wissel je houdingen sneller af waardoor je de synchronisatie van beweging en ademhaling nog meer oefent.
Het werken met een Bullet Journal helpt je bij het bewust en evenwichtig in het leven staan. Door regelmatig verslag te doen van je belevenissen, gedachten en gevoelens en daar ook tijdens het schrijven rustig bij stil te staan leer je jezelf en de wereld om je heen beter kennen. Een eerlijk en evenwichtig zelfbeeld maakt dat je sterker in de wereld staat en je doelen bereikt. Evenwichtig naar jezelf kijken betekent dat je jezelf niet overbluft en ook niet onderschat. Je ontwikkelt zo een evenwichtig zelfbeeld en ook een beeld van jezelf als iemand in ontwikkeling. Vandaag ben je niet meer wie je gisteren was. En morgen ben je weer verder.
Terwijl je in je Bullet Journal schrijft reflecteer je op het recente verleden. In een kalme, mindful stemming blijf je ondertussen het hier-en-nu ervaren (door niet te haasten en gedachten en gevoelens toe te laten). En van daaruit kom je wellicht tot wensen over de toekomst. Vanuit die wensen bedenk je de eerste acties die je wilt ondernemen om die toekomst te verwezenlijken. Zorg dat de acties klein genoeg en concreet zijn zodat je er op kunt vertrouwen dat je ze gaat uitvoeren. Je zet deze acties in je bulletjournal in de volgende week- of maand-log. Zo kom je tot een planning die recht doet aan alle aspecten van jezelf. Je wensen en verlangens staan ingepland en je bent in ontwikkeling.